Lieve mensen,

Tegen de tijd dat jullie dit lezen is het alweer Pasen geweest. Pasen, voor velen het hoogste feest. Ik moet eerlijk zeggen dat ik er klaar mee ben. Niet met Pasen natuurlijk, dat zou niet best zijn. Nee, ik ben meer dan klaar met alle negativiteit. Ik volg de sociale media en nieuwsmedia vrij intensief en als ik dan de commentaren lees krijg ik jeuk op plekken die u niet wilt kennen...

Niet alleen jeuk, ook plaatsvervangende schaamte. In de eerste plaats over de manier waarop veel reageerders eigenlijk reaguurders zijn. Werkelijk; sommige mensen krijgen het voor elkaar om nog iets negatiefs te bedenken bij een nieuwsbericht als: “Er lopen weer lammetjes in de wei.”. Maar ook plaatsvervangende schaamte als oud-docent die ook jarenlang Nederlands heeft gegeven. Poeh, wat een vreselijke bagger aan spelfouten krijg je over je heen zeg...

Tja, ik vraag me dan ook nog eens regelmatig af waar al die reaguurders de tijd vandaan halen om zo uitgebreid en zo vaak te reaguren. Met enige regelmaat zie je discussies met enige honderden reacties van maar twee of drie mensen. Buiten dat vraag ik me dan ook vaak af of een aantal van deze mensen hun tijd niet beter in een cursus Nederlandse taal en/of algemene ontwikkeling zouden kunnen stoppen, of in een bijscholing “goed fatsoen”. Waarschijnlijk is het resultaat een veel beter leesbare discussie met heel wat minder inhoudelijk onzin en een veel fatsoenlijker taalgebruik.

Over die laatste zin schreef ik een tijdje geleden op Facebook het volgende:

“In de loop van de jaren zag ik, met de opkomst van de ICT, veel kinderen veranderen. Wat natuurlijk logisch is, wanneer de informatiekanalen en informatiehoeveelheid veranderen verandert ook de manier waarop je informatie tot je neemt en verwerkt. Nu ontstond langzamerhand de situatie dat kinderen uit steeds meer meningen konden kiezen en het steeds moeilijker werd om feit en fictie van elkaar te onderscheiden. De onzin die sommige mensen, in kleine kring, uitkraamden en die je negeerde of waar je om lachte kwam steeds vaker op het wereldwijde internet terecht. Daarmee werden steeds meer keuzemogelijkheden geboden en kwam er steeds minder aandacht voor het bewijzen van feiten. Zaken die soms niet eens aannemelijk klinken worden tot feit gebombardeerd door de manier en het aantal malen waarop ze gepropageerd worden. De ontwikkeling die ik bij veel pubers zag was van: “Dit is een feit waarmee je het zult moeten doen.” via: “Dit is mijn mening en die is waarheid omdat het mijn mening is.” naar: “Dit is de waarheid want het wordt gezegd door influencer X.”. Controleren of het verhaal van X werkelijk klopt slaat het kleine beetje zekerheid dat er nog is onder je bestaan weg. Dan helpt tot tien tellen ook niet meer. Ik hield mijn pubers altijd voor dat meningen prima zijn zolang ze op feiten gebaseerd zijn: “1+1=2, dat is een feit en het mag best zo zijn dat volgens jouw mening de uitkomst van die som 3 is maar dan deugt jouw mening niet. Mocht het zo zijn dat jouw gevoel je ingeeft dat 1+1 vijf is dan moet je nog eens goed nadenken of je gevoel wel helemaal betrouwbaar is...”. Dat woordenspelletje was gewoon onderdeel van het leerproces, net zoals het puberale protest tegen die betweterige leraar die dan op zijn beurt soms maar weer eens tot tien telde. In een vorige column had ik het al over dat pubergebral, met enige correctie, het goede voorbeeld en een natuurlijke groei naar volwassenheid komt dat wel goed. Maar daar zie ik een maatschappelijk probleem ontstaan. Het is net alsof onze volwassen maatschappij, met haar ongebreidelde vrijheid van meningsuiting, in hoog tempo aan het verpuberen is. De waarheid is een mening die goed uitkomt, lekker klinkt of heel veel aandacht oplevert. De waarheid is een, bij voorkeur negatief, gevoel dat lekker verkoopt, interessant klinkt en heel veel aandacht genereert. Als blijkt dat onze waarheid van geen kant klopt gaan we heel hard protesteren. We hebben toch vrijheid van meningsuiting...”

En weet je, ook Christenen ontkomen hier niet aan, lees de reacties maar eens op artikelen van CIP (Christelijk Informatie Platform) of andere digitale Christelijke media. Iedereen weet het beter en de ander heeft per definitie ongelijk. Ik bedoel het volgende absoluut niet oneerbiedig maar bij sommige mensen krijg ik echt het idee dat zij vinden dat Jezus voor iedereen moest sterven maar dat dit bij hun niet nodig was, zij zijn immers volmaakt en alle anderen zijn zondaars. Die arrogantie, dat met de Bijbel in de hand het eigen gelijk verheerlijken en alle anderen de grond in trappen zou wel eens het grootste probleem van ons westerse Christendom kunnen zijn. Door dit soort houding wordt het Christendom steeds ongeloofwaardiger en, geloof en ongeloofwaardigheid zijn nou eenmaal geen aantrekkelijke of deugdelijke combinatie...

Gelukkig krijg ik nooit reacties van jullie doorgestuurd, dat kan drie dingen betekenen:

1. Jullie zijn het met mij eens.

2. De redactie spaart mij en stuurt alleen de positieve reacties door.

3. Jullie lezen mijn stukjes niet.

Nou, blijkbaar heb ik geen aanleiding gegeven tot een bagger aan reacties. Hoef ik me daar in ieder geval niet schuldig over te voelen...

Jan Willem Docter